Φέτος τη Σαρακοστή, πάμε παρακάτω τη σχέση μας με τα έθιμα και τις παραδόσεις της Μ. Εβδομάδας, δίνοντας ιδέες και προτάσεις για την καθημερινή σας διατροφή.
Το ταξίδι μας έχει ως αφετηρία το Σάββατο του Λαζάρου,
αφού η ίδια ημέρα είναι η αφετηρία για το Ελληνικό Πάσχα!
Σάββατο του Λαζάρου
Την παραμονή της γιορτής, οι Λαζαρίνες ξεχύνονταν στα χωράφια και μάζευαν λουλούδια με τα οποία στόλιζαν μικρά καλαθάκια. Φορώντας ειδικές στολές, γύριζαν από σπίτι σε σπίτι τραγουδώντας τα Λαζαράκια και εισέπρατταν μικρό φιλοδώρημα, χρήματα, αυγά, φρούτα ή άλλα φαγώσιμα. Χρησιμοποιούν σταφίδες για να φτιάξουν τα περίφημα λαζαράκια – κουλουράκια.
Για το μεσημεριανό σας αυτό, προτείνουμε να φυλάξετε μερικές από τις σταφίδες και να ετοιμάσετε τη διπλανή
Συνταγή: Καλαμαράκια γεμιστά στο φούρνο
Μ.Δευτέρα
Τη Μ.Δευτέρα σε όλη την Ελλάδα, ξεκινούν οι ετοιμασίες στα σπίτια για τον εορτασμό του Πάσχα. Στα χωριά κυρίως, ασπρίζονται με ασβέστη οι αυλές και οι γλάστρες βάφονται κόκκινες.
Όσο γίνονται οι διαδικασίες του σπιτιού, θερμαίνουμε τον φούρνο και φτιάχνουμε το λαχταριστό
χταπόδι στο φούρνο με τσακιστές πατάτες.
Μ.Τρίτη
Η Μ.Τρίτη είναι η «μεγάλη κρίση», γιατί συνεχίζεται η καθαριότητα της Μ. Δευτέρας στο χώρο του σπιτιού, καθώς επίσης και σε όλα τα γύρω σοκάκια. Εκτός από το σπίτι και όλο το χωριό πρέπει να λάμπει την ημέρα της Λαμπρής. Όμως η αγωνία να τα προλάβουν όλα στην εντέλεια, η θέληση να τους βρει “καθαρούς” η Ανάσταση και η συνεχιζόμενη αυστηρή νηστεία της Μ. Εβδομάδας, έδιναν την εντύπωση της «κρίσης»!
Η μέρα συνολικά είναι κουραστική για όλη την γειτονιά, για αυτό μαγειρεύουμε ξεκούραστα και γρήγορα σουπιές ξιδάτες.
Ένα γλύκισμα που το αγαπούν όλοι.
Μ. Τετάρτη
Τη Μ.Τετάρτη σε κάποιες περιοχές της Ελλάδας, πηγαίνουν στο Μεγάλο Ευχέλαιο έχοντας μαζί τους μια σουπιέρα με αλεύρι. Σε αυτό στερεώνουν τρία κεριά, τα οποία καίνε κατά την τέλεση του Μυστηρίου. Το αλεύρι αυτό το χρησιμοποιούν για να φτιάξουν τα πασχαλινά κουλούρια την επόμενη ημέρα. Παλιότερα, στην Αθήνα, πήγαιναν από σπίτι σε σπίτι και μάζευαν αλεύρι, το οποίο ζύμωναν χωρίς προζύμι. Ο παπάς ακουμπούσε πάνω στη ζύμη το Σταυρό με το Τίμιο Ξύλο και το ζυμάρι φούσκωνε. Αυτό αποτελούσε το προζύμι της.
Μιλώντας για αλεύρι, δοκιμάστε να φτιάξετε τους απίθανους χταποδοκεφτέδες που γίνονται και νηστίσιμοι, αφαιρώντας το αυγό.
Μ. Πέμπτη
Τη Μ. Πέμπτη, φτιάχνουν εφτάζυμα ψωμιά, τσουρεκάκια πασχαλινά και βάφουν και τα κόκκινα αυγά. Το κόκκινο συμβολίζει το αίμα του Χριστού που έσταξε. Μάλιστα, το έθιμο λέει πως το πρώτο βαμμένο αυγό που έβγαζαν από την κατσαρόλα, το τοποθετούσαν στο εικονοστάσι και το φύλαγαν εκεί μέχρι το επόμενο Πάσχα. Το αυγό αυτό ήταν κάτι σαν φυλαχτό για το σπίτι, τα χωράφια και τα ζώα. Το αυγό της προηγούμενης χρονιάς θάβονταν στα χωράφια ή στα μαντριά, με την πεποίθηση ότι έτσι τα «γεννήματα» της γης ή των ζώων θα είναι πολλά.Τη βαφή, από φυσικά υλικά, συνήθως φύλλα κρεμμυδιού και ξύδι, την κρατούσαν για 40 μέρες μετά, γιατί θεωρούσαν αμαρτία να την πετάξουν νωρίτερα.
Στην Κρήτη, την ημέρα αυτή, έβρισκαν αμπελόφυλλα και έφτιαχναν τα αγαπητά σε όλους ντολμαδάκια, μαζί με κολοκυθοκορφάδες. Πιστεύουν πως όταν έμαθε η Παναγία για τη Σταύρωση του Χριστού, εκείνη τη στιγμή, τύλιγε ντολμαδάκια.
Μ.Παρασκευή
Η Μ. Παρασκευή αφορά την ημέρα των Παθών. Το βράδυ τελείται η περιφορά του Επιταφίου, ενώ οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα όλη την ημέρα. Σε πολλές περιοχές της χώρας φτιάχνουν ένα ομοίωμα του Ιούδα, το οποίο παραδίδουν στη φωτιά μετά την περιφορά του Επιταφίου. Παλιά γινόταν ένας συναγωνισμός ανάμεσα στις ενορίες για το ποιός θα φτιάξει τον ομορφότερο στολισμό του Επιταφίου.
Οι ενορίες συναντιώντουσαν κατά την περιφορά και στα νησιά έβαζαν τον επιτάφιο στην θάλασσα για να αγιάσουν τα ύδατα.
Για την ημέρα αυτή, προτείνουμε
χταπόδι ψητό μόνο με λίγο λεμόνι.
Μ. Σάββατο
Στην επιστροφή στο σπίτι, “σταυρώνουν” πρώτα το επάνω μέρος της εξώπορτας και με το Άγιο φως ανάβουν τα καντήλια. Το βραδινό τραπέζι της Ανάστασης περιλαμβάνει την εθιμοτυπική μαγειρίτσα, κόκκινα αυγά, τσουρέκι και σαλάτες, μπαίνοντας σιγά σιγά μετά την νηστεία στο γλέντι του Κυριακάτικου οβελία. Μετά την Ανάσταση, σειρά έχει το πιο γνωστό και αγαπημένο έθιμο των παιδιών: το τσούγκρισμα των αυγών αλλά και η λαχταριστή μαγειρίτσα.
Προτείνουμε εναλλακτική σούπα κακκαβιά με σαφράν, μύδια και σχοινόπρασο.
Με ψάρια και θαλασσινά Pescanova, η Μεγάλη Εβδομάδα είναι νοστιμότερη από πότε!
